Śrīmad-Bhāgavatam
Canto 12 - La era de la deterioración

<< 11 - Descripción resumida del Mahāpuruṣa >>
    Indice        Transliteración        Devanagari        Descripción    
12.11.1śrī-śaunaka uvāca athemam arthaṁ pṛcchāmo bhavantaṁ bahu-vittamam samasta-tantra-rāddhānte bhavān bhāgavata tattva-vit
12.11.2-3tāntrikāḥ paricaryāyāṁ kevalasya śriyaḥ pateḥ aṅgopāṅgāyudhākalpaṁ kalpayanti yathā ca yaiḥ tan no varṇaya bhadraṁ te kriyā-yogaṁ bubhutsatām yena kriyā-naipuṇena martyo yāyād amartyatām
12.11.4sūta uvāca namaskṛtya gurūn vakṣye vibhūtīr vaiṣṇavīr api yāḥ proktā veda-tantrābhyām ācāryaiḥ padmajādibhiḥ
12.11.5māyādyair navabhis tattvaiḥ sa vikāra-mayo virāṭ nirmito dṛśyate yatra sa-citke bhuvana-trayam
12.11.6-8etad vai pauruṣaṁ rūpaṁ bhūḥ pādau dyauḥ śiro nabhaḥ nābhiḥ sūryo ’kṣiṇī nāse vāyuḥ karṇau diśaḥ prabhoḥ prajāpatiḥ prajananam apāno mṛtyur īśituḥ tad-bāhavo loka-pālā manaś candro bhruvau yamaḥ lajjottaro ’dharo lobho dantā jyotsnā smayo bhramaḥ romāṇi bhūruhā bhūmno meghāḥ puruṣa-mūrdhajāḥ
12.11.9yāvān ayaṁ vai puruṣo yāvatyā saṁsthayā mitaḥ tāvān asāv api mahā- puruṣo loka-saṁsthayā
12.11.10kaustubha-vyapadeśena svātma-jyotir bibharty ajaḥ tat-prabhā vyāpinī sākṣāt śrīvatsam urasā vibhuḥ
12.11.11-12sva-māyāṁ vana-mālākhyāṁ nānā-guṇa-mayīṁ dadhat vāsaś chando-mayaṁ pītaṁ brahma-sūtraṁ tri-vṛt svaram bibharti sāṅkhyaṁ yogaṁ ca devo makara-kuṇḍale mauliṁ padaṁ pārameṣṭhyaṁ sarva-lokābhayaṅ-karam
12.11.13avyākṛtam anantākhyam āsanaṁ yad-adhiṣṭhitaḥ dharma-jñānādibhir yuktaṁ sattvaṁ padmam ihocyate
12.11.14-15ojaḥ-saho-bala-yutaṁ mukhya-tattvaṁ gadāṁ dadhat apāṁ tattvaṁ dara-varaṁ tejas-tattvaṁ sudarśanam nabho-nibhaṁ nabhas-tattvam asiṁ carma tamo-mayam kāla-rūpaṁ dhanuḥ śārṅgaṁ tathā karma-mayeṣudhim
12.11.16indriyāṇi śarān āhur ākūtīr asya syandanam tan-mātrāṇy asyābhivyaktiṁ mudrayārtha-kriyātmatām
12.11.17maṇḍalaṁ deva-yajanaṁ dīkṣā saṁskāra ātmanaḥ paricaryā bhagavata ātmano durita-kṣayaḥ
12.11.18bhagavān bhaga-śabdārthaṁ līlā-kamalam udvahan dharmaṁ yaśaś ca bhagavāṁś cāmara-vyajane ’bhajat
12.11.19ātapatraṁ tu vaikuṇṭhaṁ dvijā dhāmākuto-bhayam tri-vṛd vedaḥ suparṇākhyo yajñaṁ vahati pūruṣam
12.11.20anapāyinī bhagavatī śrīḥ sākṣād ātmano hareḥ viṣvaksenas tantra-mūrtir viditaḥ pārṣadādhipaḥ nandādayo ’ṣṭau dvāḥ-sthāś ca te ’ṇimādyā harer guṇāḥ
12.11.21vāsudevaḥ saṅkarṣaṇaḥ pradyumnaḥ puruṣaḥ svayam aniruddha iti brahman mūrti-vyūho ’bhidhīyate
12.11.22sa viśvas taijasaḥ prājñas turīya iti vṛttibhiḥ arthendriyāśaya-jñānair bhagavān paribhāvyate
12.11.23aṅgopāṅgāyudhākalpair bhagavāṁs tac catuṣṭayam bibharti sma catur-mūrtir bhagavān harir īśvaraḥ
12.11.24dvija-ṛṣabha sa eṣa brahma-yoniḥ svayaṁ-dṛk sva-mahima-paripūrṇo māyayā ca svayaitat sṛjati harati pātīty ākhyayānāvṛtākṣo vivṛta iva niruktas tat-parair ātma-labhyaḥ
12.11.25śrī-kṛṣṇa kṛṣṇa-sakha vṛṣṇy-ṛṣabhāvani-dhrug- rājanya-vaṁśa-dahanānapavarga-vīrya govinda gopa-vanitā-vraja-bhṛtya-gīta tīrtha-śravaḥ śravaṇa-maṅgala pāhi bhṛtyān
12.11.26ya idaṁ kalya utthāya mahā-puruṣa-lakṣaṇam tac-cittaḥ prayato japtvā brahma veda guhāśayam
12.11.27-28śrī-śaunaka uvāca śuko yad āha bhagavān viṣṇu-rātāya śṛṇvate sauro gaṇo māsi māsi nānā vasati saptakaḥ teṣāṁ nāmāni karmāṇi niyuktānām adhīśvaraiḥ brūhi naḥ śraddadhānānāṁ vyūhaṁ sūryātmano hareḥ
12.11.29sūta uvāca anādy-avidyayā viṣṇor ātmanaḥ sarva-dehinām nirmito loka-tantro ’yaṁ lokeṣu parivartate
12.11.30eka eva hi lokānāṁ sūrya ātmādi-kṛd dhariḥ sarva-veda-kriyā-mūlam ṛṣibhir bahudhoditaḥ
12.11.31kālo deśaḥ kriyā kartā karaṇaṁ kāryam āgamaḥ dravyaṁ phalam iti brahman navadhokto ’jayā hariḥ
12.11.32madhv-ādiṣu dvādaśasu bhagavān kāla-rūpa-dhṛk loka-tantrāya carati pṛthag dvādaśabhir gaṇaiḥ
12.11.33dhātā kṛtasthalī hetir vāsukī rathakṛn mune pulastyas tumburur iti madhu-māsaṁ nayanty amī
12.11.34aryamā pulaho ’thaujāḥ prahetiḥ puñjikasthalī nāradaḥ kacchanīraś ca nayanty ete sma mādhavam
12.11.35mitro ’triḥ pauruṣeyo ’tha takṣako menakā hahāḥ rathasvana iti hy ete śukra-māsaṁ nayanty amī
12.11.36vasiṣṭho varuṇo rambhā sahajanyas tathā huhūḥ śukraś citrasvanaś caiva śuci-māsaṁ nayanty amī
12.11.37indro viśvāvasuḥ śrotā elāpatras tathāṅgirāḥ pramlocā rākṣaso varyo nabho-māsaṁ nayanty amī
12.11.38vivasvān ugrasenaś ca vyāghra āsāraṇo bhṛguḥ anumlocā śaṅkhapālo nabhasyākhyaṁ nayanty amī
12.11.39pūṣā dhanañjayo vātaḥ suṣeṇaḥ surucis tathā ghṛtācī gautamaś ceti tapo-māsaṁ nayanty amī
12.11.40ṛtur varcā bharadvājaḥ parjanyaḥ senajit tathā viśva airāvataś caiva tapasyākhyaṁ nayanty amī
12.11.41athāṁśuḥ kaśyapas tārkṣya ṛtasenas tathorvaśī vidyucchatrur mahāśaṅkhaḥ saho-māsaṁ nayanty amī
12.11.42bhagaḥ sphūrjo ’riṣṭanemir ūrṇa āyuś ca pañcamaḥ karkoṭakaḥ pūrvacittiḥ puṣya-māsaṁ nayanty amī
12.11.43tvaṣṭā ṛcīka-tanayaḥ kambalaś ca tilottamā brahmāpeto ’tha satajid dhṛtarāṣṭra iṣam-bharāḥ
12.11.44viṣṇur aśvataro rambhā sūryavarcāś ca satyajit viśvāmitro makhāpeta ūrja-māsaṁ nayanty amī
12.11.45etā bhagavato viṣṇor ādityasya vibhūtayaḥ smaratāṁ sandhyayor nṝṇāṁ haranty aṁho dine dine
12.11.46dvādaśasv api māseṣu devo ’sau ṣaḍbhir asya vai caran samantāt tanute paratreha ca san-matim
12.11.47-48sāmarg-yajurbhis tal-liṅgair ṛṣayaḥ saṁstuvanty amum gandharvās taṁ pragāyanti nṛtyanty apsaraso ’grataḥ unnahyanti rathaṁ nāgā grāmaṇyo ratha-yojakāḥ codayanti rathaṁ pṛṣṭhe nairṛtā bala-śālinaḥ
12.11.49vālakhilyāḥ sahasrāṇi ṣaṣṭir brahmarṣayo ’malāḥ purato ’bhimukhaṁ yānti stuvanti stutibhir vibhum
12.11.50evaṁ hy anādi-nidhano bhagavān harir īśvaraḥ kalpe kalpe svam ātmānaṁ vyūhya lokān avaty ajaḥ
Dona al Bhaktivedanta Library